باید صده اخیر را نسبت به دیگر صدههای تاریخ متمایز دانست، آن هم به دلیل صنعتی شدن و تولد و تبلور دانش فنی بشر بوده است. میتوان همین مقایسه را در مورد عصر فناوری ارتباطات هم بکار برد، چرا که تفاوتی که این صنعت بوجود آورده، ۲۰ سال اخیر را از تمام تاریخ متمایز ساخته است.
این تکنولوژی و فناوری توانسته در لایههای مختلف جامعه نفوذ کرده و تاثیر شگرف خود را در بطن آن بگذارد. تغییر الگوهای رفتاری و ایجاد تحول در بنیانهای فکری اجتماع، از تاثیرات بزرگ فناوری بوده که شاهد آن هستیم. شاید بیشترین بهره را هنرمندان از تکنولوژی و فناوری بردهاند چرا که به راحتی هرچه تمامتر میتوانند مفاهیم موجود در آثار خود را نشر داده و اطلاعات را منتقل کنند. این خود باعث تعالی هنر و زایایی هرچه بیشتر آن در شاخههای مختلف شده و منجر به تولد هنرهای نوظهور از دل هنرهای کلاسیک میشود.
حال در این بین استفاده از ابزارهای نوین تخصصی در بستری مناسب میتواند آگاهیهایی را در سطح جامعه اشاعه دهد که حتی اقشار غیرآشنا با آن موضوع بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند. یکی از همین ابزارهای نوین، روابط عمومی است.
با روابط عمومی میتوان هنر را شناساند و خوراک فکری و روحی را برای جامعه فراهم آورد.
معماری در هر عصر و زمان، با ظرافت و پیچیدگیهایی که داشته همواره مخاطبان عام و خاص را به خود جلب کرده است. مخاطبان عام از این رو که انسان موجود زیبایی طلب است و هنر را با روح خود حس میکند، توانسته با معماریهای خاص ارتباط برقرار کند، حتی اگر نتوانسته آن را درک کند.
در این بین معماری نوین با آن حال و هوای ناب و شگرفی که دارد خیلی وقتها نمیتواند منظور از ساختار و درهم تنیدگیهای خود را برساند. در اینجا نقش روابط عمومی و رسالت بزرگ آن حلال مشکلات خواهد بود.
معماری تخصصی است که از ادغام هنر و مهندسی بوجود میآید. شاید مخاطبان بتوانند از معماری بنایی جدید حس شگفت و لذت را درک کنند اما نمیتوانند به اصل موضوع و چرایی نحوه ساخت و ساز و معماری پی ببرند. همین مسئله ممکن است به بلااستفاده بودن ابنیه جدید و معماریهای نوین منجر شده و پویایی را از معماری مدرن بگیرد. در اینجاست که روابط عمومی میتواند نقش ارزندهای برای قاطبه مردم بازی کند، بطوری که مخاطبان عام را با هدف از ایجاد و شکل گیری ساختمانهایی با اشکال فضایی – مهندسی آشنا سازد.
در واقع روابط عمومی پلی است بین معمار و بیننده. معمار با نگاه تکنیکی و تخصصی خود و با توجه به نیازهای آتی جامعه و همچنین بهرهگیری از شیوههای نوین معماری، دست به طراحی زده و ساختاری میآفریند که با ذهن و تفکر فعلی جامعه به نوعی ناآشناست است. روابط عمومی و تکنیکهای نوین آن با تبدیل این مفاهیم تکنیکی و علمی سنگین به مفاهیم قابل هضم برای مردم عام، دلیل و چرایی طراحی و ساخت یک مجموعه را شرح میدهد. روابط عمومی علاوه بر ایجاد رشد فکری، میتواند مخاطبان را به معماری نوین جذب کرده و آنها را با سبکهای مدرن آشنا سازد.
صنعت معماری که پیشینهای چندین هزارساله دارد، در عصر نوین و مدرن معماری باید بتواند خود را همگام با جامعه پیش ببرد، یعنی کاری کند که مردم از فهم آن غافل نشوند و از آن عقب نیافتند تا بتوانند همراه او به پیش بیایند و از آن استفاده کنند. اگر این اتفاق نیافتد و معماری مدرن با مردم ارتباط برقرار نکند، این صنعت پویایی خود را از دست میدهد و دیگر شاهد موفقیتهای چشمگیر و ادامهدار آن نخواهیم بود.
پی نوشت: این مقاله را ۲ سال پیش نوشتم که سال گذشته در فصلنامه نشان های ماندگار چاپ شد.